Księgarnia Omega

Zabawa nie tylko rozwija, uczy i bawi, ale także pomaga radzić sobie z niepokojem i zmartwieniami.

Terapia przez zabawę jest dziś drzewem różnych metod, które obejmuje zarówno techniki rozwojowe, jak i psychoterapeutyczne. Pierwotnie termin „terapia zabawą” wywodzi się ze szkoły psychoanalityka Zygmunta Freuda.

Konwencjonalnie, gry terapeutyczne można podzielić na bardziej dyrektywne i mniej dyrektywne. Bezpośredniość zależy od stopnia zaangażowania dorosłego — pojawia się, gdy terapeuta prosi dziecko o wykonanie jakiegoś ćwiczenia, zadania, zagranie w specjalną grę.
W metodzie niedyrektywnej dziecko samo decyduje, co ma robić. Dziecko może się swobodnie bawić, a dorosły jedynie pomaga mu zrozumieć jego własne działania i uczucia. W każdym z tych podejść ważne jest, aby stworzyć więź zaufania z dzieckiem. Jeśli to się uda, najprawdopodobniej dziecko, wspierane przez terapeutę, będzie w stanie poradzić sobie ze stresem.

Gra — język dzieciństwa

Naturalnym zjawiskiem jest to, że dzieci w zabawie odtwarzają głównie własne doświadczenia, a więc sytuacje, które je niepokoją, często znajdują odzwierciedlenie w zabawie. Dorosły przeżywający stres będzie nie spał w nocy, podczas gdy dziecko po prostu zacznie odtwarzać tę samą historię w kółko. Nie zawsze łatwo jest zobaczyć doświadczenie dosłownie, ale charakter gry może powiedzieć, jakie są potrzeby dziecka — uznanie, aprobata lub radzenie sobie ze stresem.

Terapia zabawą może być prowadzona nie tylko przez psychologów, ale także przez samych rodziców, choć tego trzeba się koniecznie nauczyć. Dla takich zajęć są nawet tworzone specjalne zestawy zabawek — ludzi, zwierząt, magicznych stworzeń, domów, mebli. W terapii zabawowej należy przestrzegać dwóch zasad — gra terapeutyczna (dostępna pod tym linkiem) odbywa się tylko w określonym czasie, dzieci nie mogą zabierać ze sobą zabawek. Psycholog musi mieć pewność, że komunikacja i poświęcony czas przynoszą korzyści dziecku. W metodzie niedyrektywnej dorosły nie może ustalać przebiegu zabawy, proponować opcji, chwalić, uczyć, ale utrzymuje ciepłą atmosferę, jest uważny na to, co robi dziecko, mówi o jego uczuciach.

Gry, które pomagają radzić sobie ze stresem

1. „Wieczór w ZOO”. Jeśli chcesz, aby Twoje dziecko po prostu się uspokoiło, zastosuj najprostsze ćwiczenie relaksacyjne. Poproś malucha, aby wyobraził sobie siebie jako jedno ze śpiących zwierząt w wieczornym zoo. Niech się rzuca i obraca jak miś, zwija się jak lis. Taka zabawa pomoże mu poczuć się spokojniej i zmniejszy jego niepokój i drażliwość.
2. „Papierowe kule śnieżne”. Aby rozładować stres, zróbcie razem papierowe kule śnieżne i rzucajcie nimi w siebie nawzajem lub w wyimaginowanego wroga. Dzięki temu dziecko będzie miało dobry odpływ emocji. Gry ruchowe są również przydatne, ponieważ pomagają dziecku być odważnym i czuć się pewnie w swoich umiejętnościach.
3. „Balon”. W tej grze Twoje dziecko udaje, że nadmuchuje się jak balon. Może też udawać lalkę, która powoli wstaje, a potem się wypróżnia. Ćwiczenie to pomaga poczuć ciało i rozładować napięcie nerwowe. Możesz to zrobić razem z dzieckiem.
4. „Niegrzeczny w restauracji”. Poproś dziecko, aby udawało, że zamawia i je jedzenie w wyimaginowanej restauracji, a potem było trochę wybredne. Innymi słowy, stwórz atmosferę, w której dziecko będzie mogło wyrazić swoją irytację. Niech emocje płyną! Pozwólcie mu lub jej piszczeć i robić jakieś negatywne uwagi — „A to jest za słone!”, „Fuj, tu jest koperek”. Ta gra uwolni dziecko od nagromadzonych negatywnych emocji.

Czasami rodzice oferują grę w takim tonie, jakby to był obowiązek dziecka, jednak wtedy zajęcia na nic się nie przydadzą. Głównym zadaniem dorosłego jest zaangażowanie dziecka w działanie, tak aby czerpało z niego radość.